سامانه جامع تجارت ایران با هدف، بهبود مستمر فضای کسب و کار،یکپارچه سازی و نظارت بر فرآیند تجارت،هدایت مبادلات تجاری به سمت مبادی قانونی، مبارزه با قاچاق کالا، استانداردسازی و هماهنگسازی اسناد تجاری و ارائه راهکارهای مدیریت تبادل الکترونیکی آنها،حذف فرآیندها و اسناد غیرضروری، حذف حضور فیزیکی بازرگان و دادههای تکراری،اتصال به سامانه های بین المللی،ایجاد شفافیت اطلاعاتی در فرآیندهای تجاری،ارائه یک زیرساخت و بستر مناسب برای توسعه فرصتهای جدید تجاری و توزیع برابر این فرصت ها در سطح جامعه در راستای توسعه فضای رقابت سالم برای تمام بازیگران اقتصادی کشور، ارائه یک پلتفورم الکترونیکی امن، قابل اعتماد، شفاف و مبتنی بر استانداردهای باز به منظور تسهیل جریان تبادل اطلاعات و یکپارچه سازی خدمات دستگاههای دولتی در حوزه تجارت، ایجاد هماهنگی لازم در زمینه تسهیل الکترونیکی تجارت میان دستگاههای اجرایی ذیربط ایجاد و راه اندازی شده است.
سامانه جامع تجارت خارجی با رویکرد یکپارچگی، تسهیل تجارت و پیشگیری از وقوع تخلف در حوزه تجارت خارجی (واردات، صادرات و ترانزیت) مورد بهرهبرداری قرار گرفت تا بازرگانان بتوانند تمام امور خود اعم از درخواست، پیگیری و مشاهده را در حوزه تجارت خارجی از طریق درگاه این سامانه انجام داده و از ورود اطلاعات تکراری در سایر سامانههای حوزه تجارت جلوگیری شود.
سامانه جامع تجارت در بخش داخلی با هدف یکپارچهسازی اطلاعات و رصد کالا در زنجیره تجاری از مبادی تولید و واردات تا سطح خرده فروشی توسعه داده شده است. در این سامانه امکان ثبت اطلاعات ورود کالا به زنجیره تجاری (واردات و تولید)، انتقال مالکیت (خرید فروش) و انتقال مکان (حمل و انبارش) در سطح شناسه کالا و شناسه رهگیری فراهم شده است.
سامانه شناسه کالا سامانهای است به منظور تولید/دریافت شناسه کالا و تشکیل شناسنامه کالا که فرآیندهای درخواست و صدور شناسه کالا را در برگرفته و امکان استعلام شناسه کالا را برای سامانهها و افراد مرتبط فراهم نماید همچنین یکسان شدن نمای ظاهری بخش شناسه کالا با سامانه جامع تجارت، انتقال گروههای کالایی مشمول بند 3 آیین نامه اجرایی ماده 13 قانون مبارزه با قاچاق کالاو ارز،
در راستای تحقق مواد 5 و 6 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز با موضوع ایجاد و راه اندازی سامانههای الکترونیکی و هوشمند جدید مورد نیاز جهت نظارت بر فرآیند واردات، صادرات، حمل، نگهداری و مبادله کالا و ارز و با عنایت به بند 23 سیاست اقتصاد مقاوتی با موضوع شفاف و روان سازی نظام توزیع و قیمتگذاری و روزآمدسازی شیوههای نظارت بر بازار و مصوبات ستاد تنظیم بازار، سامانه جامع انبارها و مراکز نگهداری کالا در سال 95 راهاندازی گردید.
طرح ثبت دستگاههای سیمکارتخور (رجیستری)، برای مبارزه با قاچاق این دستگاهها از سال 96 برای گوشی تلفن همراه و سال 1400 برای تبلت با همکاری وزارتخانههای «صنعت، معدن و تجارت»، «ارتباطات و فناوری اطلاعات»، «امور اقتصادی و دارایی» و پیگیری «ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز» آغاز شد. پیش از اجرای طرح، بیش از 90 درصد بازار از طریق قاچاق تامین میگردید.
وفور گارانتیهای جعلی و گمراهسازی مشتریان با استفاده از آن، یکی از طرق فروش اجناس قاچاق و تقلبی میباشد. قاچاقچیان با استفاده از این نوع گارانتیهای جعلی اقدام به فروش کالای خود مینمایند و مشتری بیخبر از اصالت گارانتی کالای خود، اقدام به خرید مینماید. در راستای رفع این مشکل سامانه جامع گارانتی به منظور اصالت سنجی گارانتیهای موجود در سطح بازار تدوین، طراحی و پیاده سازی گردید. این سامانه با دریافت کد رهگیری مشخصات کالا از جمله واردکننده، گارانتی کننده، مدت و شرایط گارانتی را به مشتری نمایش میدهد. همچنین در این سامانه گارانتیکنندگان هربرند مشخص میشوند.
یکی از علل طولانی بودن فرآیندهای تجاری، اعمال ضوابط سختگیرانه بر همه بازرگانان با هدف کاهش مفاسد است. اعتبارسنجی و رتبه بندی اعتباری با شناسایی و تفکیک اشخاص کم مخاطره از پر مخاطره، امکان تسهیل و تسریع امور برای اشخاص معتبر و دارای سابقه مثبت در عین جلوگیری از تخلف افراد سودجو و دارای سابقه منفی را به طور همزمان فراهم کرده و باعث انگیزش جهت اصلاح رفتار، ایجاد سابقه مثبت و حفظ اعتبار توسط فعالان اقتصادی نیز میشود.
ایجاد سامانه ضوابط تجاری، به منظور اجرای بند الف ماده 6 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، ماده 6 مکرر 1 قانون اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز و تبصره 1 ماده 3 آیین نامه اجرایی مواد 5 و 6 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز با اهداف زیر در دستور کار وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار گرفته و در دست انجام میباشد.
بر اساس تره ماده 32 آییننامه اجرایی مواد 5 و 6 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، دستگاههای دخیل در فرآیندهای تجاری کشور موظفند در عملیات مربوط به فرآیندهای تجاری، تنها از طریق سامانه جامع تجارت با بازرگانان به تبادل اطلاعات بپردازند. از این رو سامانه یکپارچه مجوزها با هدف ایجاد درگاه تبادل اطلاعات درخواستها و پاسخهای مجوزهای تجاری راهاندازی شده و تاکنون حدود 20وزارتخانه و دستگاه اجرایی به همراه حدود 73سازمان و اداره تابعه وزارت صمت به این سامانه متصل شدهاند.